In tijden van crisis trekken sommigen muren op, anderen bouwen bruggen, zegt een Chinees spreekwoord. "Bruggen slaan is het motto van dit kabinet en dat is precies wat er moet gebeuren", zegt Van Ojik in zijn speech waarmee hij de viering inluidt. Maar met haar pleidooi voor de participatiesamenleving bouwt het kabinet eerder muren.
Deze ideologie van eigen schuld, dikke bult, red jezelf en anders pech, zal volgens Van Ojik de tegenstellingen niet overbruggen. Gemeentes krijgen steeds meer op hun schouders, maar ook steeds minder te zeggen. Dit moet anders meent hij, vooral omdat de lokale politiek het dichtst bij de burger staat. Gemeenten moeten meer zelf kunnen beslissen, samen met hun inwoners.
Maar hoe die brug van gemeente naar burger te slaan? Mensen voelen zich niet meer geraakt door de politiek, ook de GroenLinkse wethouders merken dat. "We moeten meer verbinding zoeken, meer kijken naar wat mensen bezig houdt, en dat op de agenda zetten," concludeert het debatpanel.
Scooter
Iets wat sommige van de aanwezige GroenLinks-leden aangeven wel te missen op die agenda, zijn linkse thema's zoals zorg, werk, veiligheid. Bij "scootertuig" denken mensen aan straatroven, overlastgevallen en overvallen, waarbij jongeren op scooters betrokken zijn. "Maar GroenLinks denkt eerst aan de uitstoot van de scooters!" wordt vaak gegrapt. Is GroenLinks niet een beetje teveel met Groen bezig, ten koste van Links?
Van Ojik kan die zorg goed wegnemen. "GroenLinks is groen én sociaal. We zitten genoeg op links, maar een partij wordt vaak op één punt herkend, en bij ons is dat vooral groen. Op dat ene punt kun je je wel scherp profileren. Zo heeft D66 het imago de onderwijspartij te zijn, terwijl wij daar toch echt meer geld voor uittrekken. Dat het beeld soms niet klopt of onvolledig is, komt omdat het vaak wordt gevormd door een paar soundbites in de media."
“Het nadeel is dat milieu een abstract onderwerp is: getallen en een transitie tastbaar maken is lastig. Met een tasjesberoving kun je veel gemakkelijker scoren. Maar we moeten kiezen. Dat we bij scooters niet denken aan boeven, maar wel aan emissies en fietspaden, dat is dan oké."
"GroenLinks is op de eerste plaats groen, maar tegelijk voorloper met een vernieuwende sociale agenda", vult wethouder Lenie Scholten aan. "Met hagel schieten heeft weinig zin", bevestigt Verheggen."Je moet keuzes maken, thema's die onderscheidend zijn en waarin je kunt excelleren en je partij daarop laten zien."
Toch krijgt GroenLinks regelmatig te horen niet genoeg in beeld te zijn in de media. Moeten we dit als relatief kleine partij accepteren? Of moeten we juist extra onze nek uitsteken en ons meer naar de voorgrond dringen? “Uiteraard proberen we zoveel mogelijk zichtbaar te zijn,” verklaart Van Ojik. “Maar je brutaal opstellen en schreeuwen om aandacht is niet de manier om het vertrouwen van de kiezer te winnen. Consequentie, herkenning en betrouwbaarheid is wat mensen nodig hebben en hernieuwd vertrouwen geeft in de politiek.”
De onderstroom
Want wat als je politieke voorbeeld, je idealistische ijkpunt, je teleurstelt? Wat als hij plotseling een andere koers vaart, of heel andere dingen waarmaakt zodra hij aan het roer staat? Wat als je hem in levende lijve ontmoet en hij bijzonder onsympathiek blijkt te zijn? Wat als hij zegt om mensen te geven, maar jou niet ziet staan of compleet negeert? Zul je dan je idealisme verliezen? Zul je in de partij blijven geloven?
Bij GroenLinks ben ik daar niet bang voor. Het idealisme komt hier niet alleen van boven, maar vooral ook heel erg van onderop. "Ik geloof in de onderstroom", verklaart partijvoorzitter Rik Grashoff in zijn afsluitend woordje. "Door de manier waarop we 't doen, initiatiefrijk en uitvoerbaar, weten we mensen te raken". Om die reden blijft ook Van Ojik optimistisch, en ziet hij alsnog een doe-het-samen-maatschappij opbloeien. Wat hij graag als cadeau zou willen krijgen voor de partij, vroeg Radio 1 hem. "Dat al die duizenden mensen die zich nu zo hard inzetten voor de campagne, dat die 19 maart kunnen vieren dat we een geweldige uitslag hebben gemaakt," antwoordde hij hartstochtelijk.
Van Ojik is zelf al maanden op tournee door het hele land om zijn vrijwilligers bij te staan. Even vriendelijk tegen wie dan ook. En als hij spreekt, is het alsof hij je eigen idealen kleur geeft en van een nieuw fundament voorziet. Onze 'GroenLinks-vader' weet niet alleen al langer dan vijfentwintig jaar in hart en nieren waar hij over praat, maar zal ook de komende jaren nog veel mensen weten te verbinden – aan de partij en aan elkaar. Als er één mooi verjaardagscadeautje is dat we nu al hebben gehad, dan is het wel Bram van Ojik.