Dankzij de o zo gewaardeerde vrijheid worden er veel fouten en blunders gemaakt. Kort geleden nog nam een prins van Koninklijke bloede grote risico's bij het skiën. Geen woord van ziekenhuisbestuurders en politici over de enorme medische kosten die hieraan verbonden zijn. Neem dan de comazuiper: daar zetten we ons hele ziektekostensysteem kennelijk graag voor op de helling. De aanduiding 'comazuiper' moet ons allereerst al doen geloven dat we hier te maken hebben met buitengewoon slechte mensen. Wie kan het er nu niet mee eens zijn dat deze individuen –en vooral de onverantwoordelijke ouders- keihard aangepakt worden? Een gemakkelijke prooi voor de stoere bestuurder.
Ik ben het er niet mee eens. Ik vind het goedkoop en laf om de minderjarige medeburger naar voren te halen, wanneer het gaat om een discussie over de onvoorwaardelijkheid van hulpverlening en ziektekosten. Er zijn betere voorbeelden omtrent het gedrag van verstandige, volwassen, invloedrijke en verantwoordelijke mensen te bedenken, om een debat te lanceren over medische solidariteit. De keuze voor de zondebok comazuiper is geen geloofwaardig begin van deze discussie.
Risicovol en rijk
Zoals gezegd. Nooit heeft iemand publiek gesuggereerd een rekening te sturen naar het Koninklijk Huis voor de helikoptervlucht van de ernstig gewonde prins Friso in Oostenrijk. En terecht. Ook iemand die rijk is en risicovolle keuzes maakt, hoeft niet de rekening te betalen voor medisch vervoer. Hoe willen we dit hebben? Moet de Koninklijke familie dan eerst gebeld worden voordat de hulpverlening ingrijpt?
Hoe stellen we ons dergelijke afwegingen bij ongelukken voor? Omstanders die inschatten of de betreffende bewusteloze gewonde of zieke wel geholpen wil worden, wanneer de ouders de ambulance moeten betalen? Dat kunnen interessante rechtszaken worden. Het betoog van de advocaat is voorspelbaar."Mijn cliënt betaalt niet, want hij wilde niet geholpen worden. Voor gedwongen behandeling hoeven we in dit land niet te betalen!"
Medische solidariteit
Kortom. Ethische vragen omtrent risicovol gedrag horen niet thuis in het medische domein. Laten we blij zijn dat hulpverleners gewonden helpen zonder na te denken over 'eigen schuld'. Iedereen bij incidenten ondersteunen is een groot goed. Eerste hulp bij ongelukken is de basis van medische solidariteit. Dat hebben we goed geregeld. Gelukkig dat onze medische professionals dit vrijwel allemaal nog steeds vinden, en deze beroepshouding vanzelfsprekend omarmen. Het is een kostbare waarde en verworvenheid van onze samenleving.
Politie en justitie
De verantwoordelijkheid inschatten en het bestraffen van gedrag is een zaak van politie en justitie; niet van ziekenhuizen, passanten, helikopterpiloten of ambulancepersoneel. Comazuipers kunnen achteraf 'gewoon' een boete krijgen wegens openbare dronkenschap. Onverantwoord verkeersgedrag kan eveneens tot een financiële consequenties en celstraf leiden. En in Oostenrijk zijn er ongetwijfeld sancties voor 'roekeloze skiërs' die zichzelf of anderen in groot gevaar brengen.
Maar dit doet allemaal niets af aan de verplichting, dat gewonde of bewusteloze mensen onvoorwaardelijk opgehaald worden, en adequate medische hulp krijgen.