Ondanks de grote verschillen in Europa wordt overal gezocht naar een nieuw evenwicht tussen seculiere en religieuze waarden en organisaties; overal kampt men met vragen over de plaats van religie in het openbare leven.

Kwesties als ritueel slachten, homoseksualiteit en onderwijs, besnijdenis en het dragen van de hoofddoek in (semi)openbare functies hebben overal tot heftige debatten geleid. Deze kwesties gaan zelden alleen over religie; altijd spelen ook de sociaaleconomische positie van de betrokkenen, de verhouding tussen meerderheid en minderheden in de samenleving en internationale machtsconstellaties een rol. Des te belangrijker is het precies te kijken naar de rol van religie in actuele conflicten en deze op waarde te schatten.

Wanneer spreken we over de scheiding tussen kerk en staat, en wanneer gaat het om de relatie tussen geloof en politiek? Gaat religie over (individuele) levensovertuigingen, of veel meer over rituelen, (eet)gewoontes en gemeenschappen? Zijn er bondgenootschappen mogelijk met religieuze gemeenschappen en op welke terreinen?

Door een gebrek aan aandacht voor dergelijke vragen bestaat de neiging in algemene termen en oordelen over religie te spreken. Meer bewustzijn over de rol die religie speelt en meer kennis van de verschillende religieuze posities is broodnodig om in de moeilijke debatten over integratie, pluralisme, immigratie, extremisme en terrorisme weerstand te kunnen bieden aan rechts-populistische frames.

In deze Helling staan acht gesprekken met Europese politici uit landen met een zeer verschillende context als het om godsdienst en religie gaat. Ze zijn afkomstig uit een bundel met zestien interviews, die Bureau de Helling binnenkort publiceert in samenwerking met de Green European Foundation. Die bundel is het resultaat van een samenwerking van zes Europese wetenschappelijke bureaus en is een eerste stap in een Europees project over religie en groene partijen (de politieke familie waartoe GroenLinks behoort).

In 2016 worden overal in Europa bijeenkomsten georganiseerd rondom twee vragen: hoe verhouden de groene en linkse waarden zich tot de levensbeschouwelijke waarden van de eigen aanhang? En: hoe gaan groene partijen om met religie in de publieke ruimte? De grote verscheidenheid in deze Helling laat zien dat het hierbij niet alleen gaat om de omgang met verschillen in de samenleving, maar ook met de diversiteit in de eigen gelederen.