Het is in zo’n zomer een geruststellende bezigheid om de Helling te maken. Waarin je zomaar in een interviewtje met wethouder Eva Boswinkel de ontdekking terugleest dat toen zij bewoners met elkaar een nieuwe weg liet inrichten, die veel groener werd dat ze zelf had durven plannen. Of kijk, daar schudt onderzoeker en activist Lavinia Steinfort moeiteloos een rij voorbeelden uit haar mouw van overheden die publieke diensten weer in beheer namen en zo de vuilnisverwerking of watervoorziening verbeterden.

Veel denkers en schrijvers in dit nummer geloven, ondanks al die crises waar Den Haag zo weinig grip op lijkt te hebben, in de kracht van de overheid en de kracht van het collectief. Zoals economisch antropoloog Jason Hickel, die bepleit dat we zelfs de fossiele industrie moeten uitkopen. Omdat er alleen dan een eerlijk gesprek gevoerd kan worden over wie in tijd van schaarste recht heeft op energie, en tegen welke prijs.

En kijk eens goed naar die rondkomcrisis, zegt Steinfort: omdat onze elektriciteitsbedrijven jaren geleden in de verkoop zijn gedaan, heeft de overheid nu weinig zeggenschap over wat deze bedrijven vragen voor hun energie. Het zijn verhalen van mensen die geloven dat we samen moeilijke beslissingen over de toekomst en onze economie kunnen nemen, zolang we maar goed naar elkaar luisteren.

In het geval van het toekomstperspectief van werknemers in de zware industrie, waar in dit nummer het dossier aan gewijd is, is volgens Faiza Oulahsen dat luisteren de eerste voorwaarde. Zij zat namens Greenpeace aan de industrietafel van het Klimaatakkoord. Als door de energietransitie goed betaald en zinnig werk dreigt te verdwijnen, legt zij uit in een interview in dit nummer, dan moet je eerst de pijn erkennen die verandering teweeg kan brengen.

Want als de overheid mensen het idee geeft dat hun problemen er niet toe doen – kijk maar naar die boerencrisis – dan moet je niet gek opkijken als alle welwillendheid om mee te denken over oplossingen verdwijnt.