Klimaatbeleid
"Klimaatbeleid is meer dan een doel stellen voor CO2-reductie en het dan de markt verder laten invullen. Er zijn maatregelen die kostenbesparing opleveren, zoals energiebesparing. Dat zou toch al lang al uitgerold moeten zijn." Maar de markt werkt lang niet altijd goed: "Neem huizenisolatie. Kopers investeren niet in huizenisolatie omdat ze niet zeker zijn of ze in het huis blijven wonen om de vruchten ervan te plukken. En in huurhuizen wordt niet geïnvesteerd: want de huurder betaalt de energierekening, maar de huurbaas beslist."
En dan hebben we het nog niet eens over technieken waarin we moeten investeren voordat het rendabel wordt. "Eén land kan daar succesvol beleid op voeren: zonne-energie en wind op land daar moest in het verleden veel in geïnvesteerd worden. Landen als Duitsland hebben daar op ingezet." En nu zijn deze energiebronnen concurrerend.
De Energiewende in Duitsland heeft echter ook zwakke punten: "De rekening is in Duitsland bij particuliere energieconsumenten gelegd. De industrie is uitgezonderd: ze wilden de werkgelegenheid beschermen. Die verdeling is niet eerlijk."
De rol van de Europese Unie is met name de aanleg van infrastructuur. In de winter levert windenergie in Noord-Europa meer op en in de zomer wordt er juist veel zonne-energie gewonnen in Zuid-Europa. "Dan heb je een supergrid nodig om die gebieden te verbinden. Hoe meer gebieden verbonden zijn, hoe minder schommelingen er zijn. Nu stokt de Spaanse energierevolutie. Die energie kan nergens heen: het Iberisch Schiereiland is slecht verbonden met de rest van Europa. Maar juist op die infrastructuur heeft de Europese Unie bezuinigd."
Biobrandstoffen
"De Europese Unie kan succesvol beleid voeren, dat zien we bij biobrandstoffen, Alleen dit geval was de Europese Commissie te snel. Nu zijn er allerlei partijen met marktmacht gekomen: de grootste lobbyisten tegen een nieuw biobrandstoffenbeleid zijn de landbouw en de nieuwe biobrandstoffenindustrie. Eén probleem van biobrandstoffen is het indirecte landbouwgebruik.
In Europa worden er biobrandstoffen verbouwd, maar de landbouw voor voedsel gaat naar elders. Dat zorgt dan daar voor ontbossing. In het Europees Parlement is ervoor gezorgd dat we vanaf 2020 dit indirecte landbouwgebruik mee laten tellen bij de afweging welke biobrandstoffen duurzaam zijn. We moeten nog maar zien of dit ook uit de onderhandelingen met de Raad zal komen."
Geopolitiek
"De reden dat Europa weinig op energie doet, is dat het gezien wordt als buitenlandbeleid en daar mag Europa weinig op doen. De Europese Unie praat over hernieuwbare energie, maar ondertussen zijn er zestig bilaterale contracten tussen lidstaten van de EU met Rusland en Noord-Afrika over gas. Zo wordt nu de Nord Stream verbinding aangelegd tussen Duitsland en Rusland."
Ook in een land als Polen spelen geopolitieke belangen: "Voor hen betekent klimaatbeleid dat ze meer afhankelijk worden van Russisch gas. De Poolse economie draait voor negentig procent op steenkolen." Als ze gedwongen worden te kiezen voor duurzaam betekent dat de import van Russisch gas dat beter is voor het klimaat.
"Polen onderzoekt nu de mogelijkheden van schaliegas. Dat leidt tot grote problemen voor de lokale bevolking. In het pakket van de commissie over duurzame energie zit een toezegging dat er geen Europese wetgeving komt over schaliegas om de Poolse regering mee te krijgen. De almacht van de Europese superstaat valt wat tegen: in voorstellen komt de commissie tegemoet aan alle landen."
"Er wordt veel gepraat over peak oil. Maar de markt vindt nu nieuwe manieren om olie te winnen, zoals teerzandolie. Teerzandolie is schadelijk voor het landschap en de winning zorgt voor veel CO2-uitstoot. Ook gaat Shell naar de Noordpool om olie te winnen. Ze kunnen maar één trucje en dat voeren ze uit in steeds kwetsbaardere gebieden. Als het milieu je niets interesseert dan zijn er genoeg nieuwe olievoorraden. Klimaat zorgt voor een veel strengere beperking. De voorraden die er nu voor fossiele brandstof zijn, zijn veel groter dan het klimaat aan kan."
Mainstream
"Het zal niet van de markt komen. Het moet van beleid komen. Cruciaal daarbij is dat onze thema's mainstream worden, zodat we ook wat aan de PvdA hebben. Iedereen praat over duurzame energie zolang het geen pijn doet. Maar het gaat pijn doen. Dat vereist politieke moed. Voor ons telt de lange termijn. De PvdA heeft bij de coalitieonderhandelingen de goede kaart getrokken.
Het kabinet wil dat in 2050 honderd procent van de energie uit duurzame bronnen komt. We moeten hen vasthouden aan hun eigen ambities. Duitsland is een mooi voorbeeld dat je als land veel kan verzetten. Het hele politieke spectrum steunt de Energiewende. Als je mainstream wordt dan kan het hard gaan, maar Nederland is nu nog een fossiel land."