“Ik heb enorme bewondering voor Kamerleden, die zich zonder uitzondering drie slagen in de rondte werken. Maar Kamerleden moeten vaak heel snel en ad hoc een standpunt innemen. Dat zou voor mij niet bevredigend zijn, ik ben meer een denker. Mijn huidige baan biedt mij de ruimte voor reflectie en verdieping. In deze functie zit ik dicht bij de politiek, hoop ik nuttige dingen te kunnen doen voor mensen in de partij en daarbuiten, en kan ik hen helpen beleid te bepalen.”
Wat betekent dit voor de koers van Bureau de Helling?
“Ik denk dat er grofweg drie manieren zijn waarop wetenschappelijke bureaus zich verhouden tot hun partij. Dat hangt ook samen met de fase waarin die partij verkeert. Het WB kan zich opstellen als de ‘buitenboordmotor’ van de partij, als het scherpzinnige, kritische geweten ervan. Het kan zich helemaal vereenzelvigen met de partij en haar lijn, en embedded politieke wetenschap bedrijven. Een tussenvorm zie ik in een WB dat enerzijds de agenda van de partij volgt, maar anderzijds op eigen initiatief onderwerpen agendeert die van belang zijn voor groenlinkse politiek op de lange termijn. Een WB dat helpt om vragen die landelijk, in provincies en gemeenten leven te verdiepen en ook te beantwoorden. Dat is de koers die ik met het WB wil gaan varen.”
Wat doet zo’n ‘derde weg’- WB dan precies, of wat gaat ze doen?
“Aan de ene kant zijn er vragen die voortkomen uit het dagelijkse partijwerk – en die zijn soms heel direct of heel concreet. Fractie x merkt dat we op beleidsterrein y eigenlijk nog geen goed onderbouwd of voldoende onderscheidend verhaal hebben, en vraagt aan ons daar input voor aan te leveren. De financiering van het pensioenstelsel bijvoorbeeld.
Aan de andere kant zijn er langlopende, overkoepelende thema’s zoals technologie en migratie, die relevant zijn en blijven op verschillende niveaus en beleidsterreinen. De politiek heeft vaak niet de tijd om hier een langetermijnvisie op te ontwikkelen. Het is hier dat een WB kan inspringen en ook ongevraagd bij kan dragen aan visieontwikkeling voor de langere termijn.”
Jouw voorganger, Jasper Blom, had een duidelijk ‘groen’ profiel. Hoe zit dat bij jou?
“Jasper was inderdaad meer ‘groen’ en deed dat ook heel goed. Binnen de partij leven momenteel echter meer vragen op sociaaleconomisch terrein: hoe richten we de arbeidsmarkt in, hoe houden we de zorg betaalbaar, hoe gaan we om met de woningmarkt? Gezien de koers die ik wil varen, dus waar mogelijk inspelen op vragen die leven binnen de fractie, zullen deze vragen bepalend zijn voor mijn profiel. Dat zal vanzelf meer ‘links’ zijn dan groen. Dit zal ook tot uiting komen in de groene vraagstukken die we natuurlijk wél blijven behandelen. Bijvoorbeeld op het gebied van circulaire economie.
Behalve de duidelijk groene aspecten – hoe realiseren we die energie- en grondstoffentransitie, hoe stimuleren we verduurzaming van het bedrijfsleven – speelt hier ook een duidelijk linkse vraag: hoe zorgen we ervoor dat de lasten van die verduurzaming niet onevenredig bij de meest kwetsbare mensen terecht komen? Hoe zorgen we dat die circulaire economie ook een eerlijke economie wordt? Daarbij kijk ik, vanuit mijn achtergrond, automatisch ook naar de internationale dimensie van vraagstukken. Politiek houdt immers niet op bij de grenzen van een land.”
En dat kan Bureau de Helling ook allemaal doen?
“Bureau de Helling bestaat nu uit vijf mensen. We kunnen niet hetzelfde werk doen als specialisten op universiteiten, en dat moeten we ook niet willen. Ons netwerk is belangrijk – bij die universiteiten, bij andere kennisinstellingen, andere WB’s, in de politiek. Het gaat erom de goede kennis binnen te halen en die ‘GroenLinks’ te vertalen. Het gaat goed met de partij en dat betekent dat het WB nu ook wat kan groeien. Dat is fijn, maar de afhankelijkheid van electoraal succes maakt ons, en WB’s in het algemeen heel kwetsbaar. Het zou goed zijn als we ons onafhankelijker van het fortuin zouden kunnen ontwikkelen. Ook daarmee ga ik me de komende tijd bezighouden, met een ‘verdienmodel’ voor het Bureau.”
Bureau de Helling geeft ook dit blad uit. Heeft de nieuwe koers van het WB ook gevolgen voor tijdschrift de Helling?
“De Helling is een mooi vormgegeven en inhoudelijk sterk magazine, een prima medium om de onderwerpen die het WB oppakt verder uit te diepen. In het huidige nummer staan bijvoorbeeld drie artikelen over de woningmarkt, een belangrijk onderwerp voor het WB. Ook het thema eerlijke transitie zal zeker terugkomen in het blad. Dit betekent nadrukkelijk niet dat we het tijdschrift zullen versmallen tot wat er binnen het WB gebeurt. Ik zie het tijdschrift als een medium dat wil prikkelen, aan het denken wil zetten, discussies wil starten. Het tijdschrift zal soms volgend zijn in wat het WB doet, maar soms ook leidend. Dat is iets wat ik samen met Suzanne, de nieuwe hoofdredacteur, steeds ga bekijken.”
