Column Danielle Hirsch

Alleen al de provincie Zuid-Holland verdient evenveel als een land als Algerije, en Brabant evenveel als Koeweit. Nederland is na China, de VS en Duitsland de grootste exporteur ter wereld.

Onze arbeidsproductiviteit is een van de hoogste ter wereld en onze specialistische kennis van landbouw en waterbeheer is toonaangevend, met de universiteiten van Wageningen en Delft als spelers op wereldniveau. Volgens het World Economic Forum presteert onze economie het beste van heel Europa.

We zijn ook een land met grote hoeveelheden financieel kapitaal. Onze pensioenfondsen horen bijvoorbeeld tot de grootste ter wereld. Ook de kwaliteit van leven binnen onze grenzen is hoog in vergelijking tot andere landen: we staan al jaren in de top tien van de Human Development Index, die de basiswaarden van welzijn meet.

We zijn dus allerminst een kleine speler. We horen erbij en kunnen het verschil maken. En dat doen we op dit moment ook, alhoewel helaas vooralsnog in negatieve zin. Onze open economie heeft grote invloed  op klimaat, mens en milieu.

Het CBS concludeerde in de Monitor Brede Welvaart dat onze klimaat- en ecologische voetafdruk groeit en we volop bijdragen aan ongelijkheid. Bijvoorbeeld door belastingontwijking te faciliteren; alleen de Kaaimaneilanden en het VK zijn daar ’beter’ in dan wij. En zonder belastinginkomsten kunnen overheden over de hele wereld minder investeren in sociale sectoren zoals zorg en onderwijs.

Ons kapitaal, kennis en contacten zetten we op dit moment in om onze vervuilende twintigste-eeuwse fossiele economie die voor groeiende ongelijkheid zorgt, in stand te houden. Tegelijkertijd weten we heel goed hoe het anders kan.

Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat onze pensioenfondsen uit fossiel stappen, net als dat van de stad New York of een verzekeringsbedrijf als Allianz. Dat is niet alleen nodig om onder de 1,5 graad klimaatopwarming te blijven, maar ook simpelweg een kwestie van gezond verstand: het rendement op bestaande beleggingen staat vanwege de klimaatcrisis en het akkoord van Parijs steeds meer onder druk.

Onze overheid steunt vooralsnog een handelsmodel dat erop gericht is gewoon zoveel mogelijk handel te drijven, en dat daarmee klimaatverandering in de hand werkt. Naar schatting 8 miljard euro van ons belastinggeld gaat naar subsidies op fossiel. Ook onze exportsteun gaat daar grotendeels naar toe. Denk eens in wat we daarmee zouden kunnen doen voor de energie- en landbouwtransitie. Ook daarvoor liggen de voorstellen klaar.

Laten we geen Calimero zijn. Onze economie staat als een huis. We hebben kennis van duurzame energie en landbouw, we hebben kapitaal en een overheidsbudget dat de transitie kan helpen vormgeven. Binnen en buiten onze grenzen. Als wij het niet doen, wie dan wel?