Signalering: Boommensen, Jozef Keulartz
Zo kunnen de wortels de bladeren informeren als het vochtgehalte in de bodem daalt, zodat de bladeren hun huidmondjes kunnen sluiten om uitdroging te voorkomen.
In het boekje Boommensen. Over nut en nadeel van de dehumanisering van de natuur onderzoekt emeritus hoogleraar milieufilosofie Jozef Keulartz de menselijke, zelfs kinderlijke eigenschappen die aan dieren en mensen worden toegekend.
Dieren worden als peuters behandeld, bomen geknuffeld, planten aan de leugendetector gelegd met verbluffende (maar niet na te bootsen) resultaten. Moet op basis daarvan de ‘morele cirkel’ ook tot planten en bomen worden uitgebreid?
De toegenomen rechten voor dieren hebben veel voordelen, stelt Keulartz vast. Toch kleven er ook nadelen aan de ‘humanisering’ van de natuur.
Het dreigende taboe op het kappen van bomen als gevolg van protesten zal volgens hem leiden tot aantasting van de grote variëteit aan landschapstypen en de bijbehorende soortenrijkdom.
De ‘verkleutering’ die hij in de omgang met dieren ziet, leidt ertoe dat natuurlijk diergedrag zoals het doden van prooien als aanstootgevend wordt gezien. Wanneer dergelijk gedrag de kop in wordt gedrukt, dreigt ontwrichting van ecosystemen.
De vraag wat dit voor de morele cirkel betekent, laat Keulartz uiteindelijk aan de lezer. Daarmee blijft het slot wat oppervlakkig. Desalniettemin is Boommensen boeiend en soms vermakelijk, en laat het de lezer met meer respect kijken naar een ogenschijnlijk simpele plant.
Boommensen. Over nut en nadeel van de humanisering van de natuur
Jozef Keulartz. Noordboek natuur, 2020
Word abonnee
Dit artikel staat in het lentenummer van de Helling ?, jaar 2021. Altijd de nieuwste artikelen lezen? Word abonnee van het tijdschrift. Je ontvangt dan vier keer per jaar het tijdschrift per post. Of kies voor het online abonnement en lees de Helling digitaal.
De Helling draagt bij aan verdieping en politieke visievorming binnen GroenLinks. Met een abonnement steun je het werk van het tijdschrift en Wetenschappelijk Bureau GroenLinks.