Dit evenement is voorbij. Lees het verslag.

De Europese vraag naar grondstoffen heeft gevolgen over de hele wereld. Onze consumptie, die veel groter is dan het wereldwijde gemiddelde, draagt bij aan de vernietiging van ecosystemen dichtbij en ver weg. Voor sommige grondstoffen zijn we afhankelijk van autocratische regimes. Er is dus een ecologische en een geopolitieke noodzaak om ons grondstoffenverbruik te verminderen. Moeten we daarvoor het streven naar economische groei loslaten, zoals de ontgroei-beweging bepleit? Kunnen we dan toch in ieders behoeften voorzien en ons welzijn laten groeien?

Escondida-kopermijn in Chili
Kopermijn in Chili. Foto: Landsat 8, NASA & USGS

Door de energietransitie neemt de vraag naar bepaalde grondstoffen, zoals lithium en kobalt, toe. Vooral de overgang naar elektrisch rijden vraagt veel metalen. In 2044 rijden er in Nederland naar verwachting 10 miljoen elektrische auto’s rond, als we doorgaan op de ingeslagen weg. Kunnen we met minder auto’s toe als we onze mobiliteit slimmer organiseren? Wat is er nodig om zo’n ontgroei-scenario te verwezenlijken?

Veel van onze grondstoffen worden gewonnen in het mondiale Zuiden. Daar gaat mijnbouw vaak ten koste van milieu, natuur en lokale gemeenschappen. Tegelijk zijn miljoenen mensen afhankelijk van mijnbouw voor hun levensonderhoud. Kunnen we er vanuit de Europese Unie aan bijdragen dat ontwikkelingslanden méér verdienen met mínder mijnbouw, bijvoorbeeld door technologie met hen te delen? Kunnen we breken met neokoloniale uitbuiting? En kunnen we dan nieuwe partners vinden in het mondiale Zuiden? Partners hebben we immers nodig in een tijd van oplopende geopolitieke conflicten en een zich verdiepende ecologische crisis.

De vragen die we op dit symposium bespreken zijn ontleend aan het rapport Postgroei en geopolitiek van de Green European Foundation. We gaan erover in gesprek met experts en met elkaar. Zo willen we tot politieke actiepunten komen.

Programma

13.00u Inloop

13.30u Welkom door dagvoorzitter Erika van der Linden

13.35u Korte inleidingen

  • Ecologie en geopolitiekRichard Wouters (Wetenschappelijk Bureau GroenLinks)
  • Grondstoffenhonger en het mondiale ZuidenMarius Troost (Both Ends)

13.55u Interactieve ronde

14.30u Pauze

14.40u Break-outsessies

  • Circulariteit en postgroei – ingeleid door Herman Walthaus
    Hoe komen we tot een circulaire economie, die grondstoffen in kringloop houdt? Helpt zo’n economie ons om af te kicken van onze groeiverslaving?
  • Duurzame en eerlijke mobiliteit - ingeleid door Jolanda Terpstra
    Heeft Nederland wel 10 miljoen elektrische auto’s nodig? Kunnen we grondstoffen besparen door onze mobiliteit slimmer te organiseren? Zijn jongeren bereid af te zien van een eigen auto voor de deur?
  • Grondstoffenpartnerschappen met het mondiale Zuiden – ingeleid door Marius Troost
    Dienen de ‘strategische partnerschappen’ die de EU sluit over de levering van grondstoffen vooral de belangen van de Europese industrie? Gunnen we de mijnbouwlanden een groter deel van de waardeketen, zodat ze zelf bv. elektrische voertuigen kunnen fabriceren? 
  • Technologie en geopolitiek – ingeleid door Richard Wouters
    We kunnen een klimaatramp alleen afwenden als we onze groene technologie delen met andere landen. Maar onze chipmachines en kruisraketten willen we juist uit handen houden van een land als China. Hoe spelen we onze technologische troeven uit in de geopolitiek?

15.40u Pauze

16.00u Slotpanel met o.a. 

  • Erika van der Linden (voorzitter)
  • Trineke Palm (directeur Wetenschappelijk Instituut ChristenUnie)
  • Tishana Martijn (bestuurslid Jonge Klimaatbeweging)
  • René Kleijn (hoogleraar Toekomstbestendige grondstofvoorziening Universiteit Leiden)
  • Soumaya Majdoub (onderzoeker Vrije Universiteit Brussel, auteur 'Consumeren als konijnen')
  • Richard Wouters

17.00u Afsluiting en borrel

Aanmelding

Deelname is gratis. Aanmelding vooraf is verplicht.