Online polarisatie sijpelt door naar het leven in real life. In de bubbelsamenleving weten we soms niet meer hoe we moeten samenleven. Een tragisch dieptepunt, maar wel een treffende illustratie van deze dynamiek, waren de racistisch gemotiveerde rellen die deze zomer plaatsvonden in het Verenigd Koninkrijk. Deze werden gevoed door nepnieuws en rechts-extremistische influencers die online een groot publiek konden bereiken (lees bijvoorbeeld dit artikel in Trouw).
Gelukkig toont de Europese Unie zich een dappere David die Goliath langzaam op zijn knieën krijgt. Het is een onderscheidende aanpak ten opzichte van het Amerikaanse techkapitalisme en de Chinese overheidssurveillance. De EU legt platforms steeds meer regels op over de omgang met content, over transparante algoritmen en over het tegengaan van verslavend ontwerp.
Ondanks deze Europese successen worden we echter niet minder afhankelijk van het handjevol machtige techreuzen. In de prikkelende lezing ‘Het internet was van ons’ schetst de strijdbare Europarlementariër Kim van Sparrentak een hoopvol perspectief: "Het verdienmodel gebaseerd op desinformatie en haat moet stoppen. (...) Naast sterke regels, moeten we ook zelf investeren en bouwen aan alternatieven. We moeten onze eigen Europese alternatieve digitale infrastructuren ontwikkelen. Dit vraagt om grootschalige investeringen. Europa moet zo snel mogelijk digitaal autonoom worden.”
Zo ver is het nog lang niet. Ook wij van Wetenschappelijk Bureau GroenLinks blijven afhankelijk van verschillende techreuzen. Zo blijven we actief op LinkedIn (Microsoft) en promoten we onze podcast De Linkse Revolte op Instagram (Meta).
Een terechte vraag is daarom: waarom keren we X dan wél de rug toe?
Het antwoord is simpel. We willen geen onderdeel meer zijn van de politieke agenda van Elon Musk. Deze megalomane miljardair heeft te veel macht. Niet alleen door de invloed die zijn ruimtebedrijf SpaceX met de satelliet Starlink heeft op de wereldwijde veiligheid (zie dit artikel). Steeds duidelijker wordt hoe hij X inzet voor een agenda die de democratie ondermijnt. Net na de overname van Twitter gaf Musk de geblokkeerde accounts terug aan verspreiders van desinformatie. Daarna is hij de algoritmen op X naar zijn hand gaan zetten, zodat content die hem bevalt breed onder de aandacht komt. Inmiddels voeren zijn algoritmen actief campagne voor de gevaarlijke Donald Trump (lees deze column van Olaf Tempelman of dit artikel van CNN). In ruil belooft Trump om – indien herkozen – het idee van Musk voor een Commissie voor Overheidsefficiëntie uit te voeren. Deze commissie zou regels en belastingen voor bedrijven moeten verminderen (zie dit artikel in de Guardian). Drie keer raden wie voorzitter mag worden van deze Commissie? Musk natuurlijk!
Voor ons is de maat vol. Wij hebben niks meer te zoeken op een ondemocratisch platform. Adios amigos – wij zijn weg!
Update: Wetenschappelijk Bureau GroenLinks is nu ook te vinden op Bluesky.
