Grotere steden, meer welvaart en complexere producten vereisen meer metalen. Dat geldt ook voor de overgang naar duurzame energie. Daardoor worden de metalen schaarser, terwijl voor hun winning meer energie nodig is. Het probleem bijt in zijn eigen staart.
In 1966 deelde studente Koosje Koster krenten uit op het Spui in Amsterdam. Het was een ludieke aksie van de Provobeweging om de krenterigheid, de benepen mentaliteit, van de Nederlandse autoriteiten aan de kaak te stellen. Koster werd door de politie opgepakt en in de cel gezet. Vandaag de dag worden de autoriteiten opnieuw uitgedaagd door de speelse acties van klimaatactivisten.
Nederland en Europa doen hun best de grondstoffen veilig te stellen die cruciaal zijn voor de economie, maar waarvan het niet zeker is dat ze beschikbaar blijven. Wat is de beste strategie voor behoud van deze ‘kritieke grondstoffen’ op duurzame wijze?
Verhoog de belasting op het gebruik van natuurlijke hulpbronnen en verlaag de lasten op arbeid. Zo wil denktank Ex’tax de circulaire economie dichterbij brengen. Lof én kritiek werd zijn deel. Een gesprek met de voorzitter.
Onze mobieltjes en andere apparaten worden steeds geavanceerder, mede dankzij metalen waarvan niemand weet dat ze erin zitten, laat staan hoe ze heten. Gaan apparaten kapot of worden ze ingeruild voor een nieuwer model, dan belanden veel van deze metalen op de schroothoop.
In het essay 'Niet boos maar machteloos' vatten de journalisten Jelle van der Meer en Marcel Ham twintig jaar wetenschappelijk onderzoek naar de boze burger samen. De rode draad in dat onderzoek is een gevoel van machteloosheid.
'Denken in systemen' toont hoe we op zinnige wijze naar systemen kunnen kijken. Hoe ze eruitzien als ze goed werken en hoe ze geoptimaliseerd kunnen worden. En in welke valkuilen men vaak trapt, zoals ‘de tragedie van de meent’.
Roeland Dobbelaer las twee boeken over racisme en kolonialisme van twee zwarte auteurs. Een uit de jaren vijftig van de vorige eeuw, de ander van recente datum. De eerste is een woedende aanklacht tegen racisme en kolonialisme. De andere is anders van toon, aftastend, zoekend. Zou er dan toch iets aan het veranderen zijn?
Na lange tijd staan kerncentrales weer op de agenda van het kabinet. Maar past kernenergie wel in de CO2-neutrale energiemix die een klimaatramp moet voorkomen? ‘Mijn stelling is dat een conventionele grote centrale niet voor 2040 in werking kan zijn.’
Zijn uitgangspunt is helder: als we de ernst van de klimaatcrisis onder ogen zien, dan moeten we ook accepteren dat we de economie radicaal moeten omgooien. Economisch antropoloog Jason Hickel (1982) is een prominent pleitbezorger van degrowth: de theorie dat we voor ons welzijn en de planetaire gezondheid onze kapitalistische obsessie met een groeiende economie moeten laten varen.