Vlak na de aanslagen in Parijs werd Almaci overspoelt met haatmail. Toen ze in een openbaar debat opriep tot eenheid noemde een andere deelnemer aan tafel haar een ‘paard van Troje’ omdat ze moslima is. Almaci is één van weinige moslims in de groene partijen van Europa. Zowel daarbinnen als daarbuiten staat ze in de frontlinie van het debat over de islam.
Het hangt samen met haar Amsterdams-katholieke achtergrond dat Sargentini graag voor pragmatische oplossingen kiest. Ze staat bekend als een vrouw met een stevige mening, maar die is, zeker wat betreft religie, niet gebaseerd op rechtlijnige principes. Emancipatie is het sleutelwoord.
Is er een lijn te ontdekken in de interviews over religie met politici van groene partijen uit heel Europa? Opvallend blijkt de beperkte betekenis van ‘het hogere’ voor de geïnterviewden. Ze zijn gericht op het handelen en daarin ook niet erg geduldig. Kritiek op maakbaarheid gaat samen met een visie op de mens als maat van alle dingen. Het evenwicht tussen daadkracht en waarden blijkt precair. Een beter begrip van de relatie tussen geloof en politiek kan helpen.
Europa staat voor de keuze of zij populistisch links serieus neemt of zich uitlevert aan populistisch rechts. Links kan van Syriza leren dat politiek behoort te gaan om gelijkheid en waardigheid.
Met de verkiezingsoverwinning van Syriza in Griekenland en de groei van Podemos in Spanje is links weer in opkomst in Zuid-Europa. In West-Europa is van zo’n opleving weinig te zien. Dat kan anders.
Moeten degenen die in nood verkeren, geholpen worden? Tot mijn verbazing bestaat over het mijns inziens noodzakelijk positieve antwoord op die vraag geen consensus. De vluchtelingen die met gevaar voor eigen leven hun heil zoeken in Europa worden niet massaal met open armen ontvangen.
De oorlog in Oekraïne heeft een einde gemaakt aan de illusie dat oorlog in Europa tot het verleden behoort. Decennialang was het Duitse buitenland- en veiligheidsbeleid gebaseerd op deze geruststellende gedachte. Zakelijke belangen waren sterker dan geopolitieke zorgen. Reinhard Olschanski pleit voor een nieuw Duits en Europees veiligheidsbeleid op basis van nauwe banden met Midden- en Oost-Europa, EU-integratie en de groene transitie.
Dat het ene Europese land het andere Europese land zou binnenvallen, leek onmogelijk. Met uitzondering van het bloedige uiteenvallen van Joegoslavië was Europa een zone van vrede en recht. De zinloze oorlog van Poetins Rusland in Oekraïne heeft het continent hardhandig wakker geschud.
Sicco Mansholt wordt doorgaans gezien als de grondlegger van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Tegelijkertijd was hij de eerste die initiatieven nam om dit beleid te verduurzamen.
Hoe veerkrachtig zijn landen en samenlevingen in een situatie van grote druk? In Griekenland probeert men te overleven onder extreme economische omstandigheden. Een ander woord blijkt dan onmisbaar: ongelijkheid. Veerkracht wordt verzet.