Het huidige systeem van banken die geld scheppen, is contraproductief voor de enorme klimaatuitdagingen waar Nederland voor staat. Een fundamentele verandering van dit systeem is dan ook hard nodig: niet banken, maar de overheid moet geld gaan scheppen en beheren. Een dergelijk geldstelsel is rechtvaardiger, economisch stabieler en dus duurzamer.
Europa moet grondig op de schop, vindt de Duitse politiek-filosoof Ulrike Guérot: alleen door de Unie om te vormen tot een republiek krijgt Europa het democratisch gehalte dat nodig is om te overleven. Een gesprek in het politieke hart van Europa met een utopische Europeaan. “Het werken aan een betere wereld lijkt op het bereiden van risotto: je begint bij de basis – gelijke rechten en vrijheid voor alle Europeanen – en dat bouw je heel, heel langzaam uit.”
De Canadese, maar al geruime tijd in Nederland gevestigde ecotoxicoloog Heather Leslie onderzoekt aan de VU Amsterdam de milieu- en gezondheidseffecten van plastic. Dat kunststoffen vervuilend zijn en nauwelijks afbreken in het milieu, is bekend. Van het feit dat plastic ook schade aanricht in ons eigen lichaam, schrok Leslie zelf. “Op dit moment maken we zoveel ontwerpfouten.”
Wat is een rechtvaardig arbeidsmigratiebeleid? Moet het bestaande beleid worden aangepast? En zo ja, hoe zou een nieuw beleid voor arbeidsmigratie zowel binnen als van buiten de EU er dan uit moeten zien? Deze en andere vragen staan centraal in het GroenLinksGesprek over arbeidsmigratie van 27 januari en 3 februari dat we online voortzetten. De startnotitie Een rechtvaardig arbeidsmigratiebeleid is bedoeld ter ondersteuning van deze gesprekken.
Wetenschappelijk Bureau GroenLinks publiceerde recent (30-10-2020) het onderzoek ‘Migratie die werkt: naar een rechtvaardig en menswaardig arbeidsmigratiebeleid’. Het rapport bevat een gedegen analyse van misstanden in de omgang met arbeidsmigranten. Ik ben het van harte eens met de voorgestelde maatregelen om het lot van migranten te verbeteren. Maar ik heb problemen met de in het rapport voorgestelde “selectieve verruiming” van arbeidsimmigratie voor laag betaalde “derdelanders” (van buiten de EU). Daarmee geeft het rapport (onbedoeld) toe aan de lobby van werkgevers aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Deze zombie-bedrijven moeten het hebben van uitbuiting via minimumlonen, gedwongen winkelnering (werkgevers als huisjesmelkers) of flexibele inhuur via malafide bureaus. Dit soort toestanden functioneert bij de gratie van een ruim aanbod aan werkwilligen.
De Europese Commissie houdt een lijst bij van ‘kritieke’ grondstoffen: grondstoffen waarvan de aanvoer onzeker is omdat de leverancierslanden onbetrouwbaar zijn. Daarmee wordt van schaarste een louter geopolitiek probleem gemaakt. Het feit dat onze grondstoffen ook gewoon opraken, blijft buiten beeld.
Coronacrisis, economische crisis, klimaatcrisis. Nóg een crisis kunnen we er niet bij hebben. Rutte en Merkel moeten een nieuwe eurocrisis voorkomen door hun verzet tegen eurobonds te laten varen.
Van wie zijn de data die door sensoren worden verzameld in de stad? Welke besluiten mogen genomen worden door algoritmen? Vertrouwen we de zorg voor ouderen toe aan robots? Willen we camera’s met gezichtsherkenning op straat? GroenLinks werkt aan een standpunt over slimme steden voor de Europese Groenen.
De coronacrisis heeft een forse verstoring van internationale handelsketens teweeggebracht. Dat moet Europa aan het denken zetten over haar afhankelijkheid van geïmporteerde grondstoffen. Te meer omdat het Europese antwoord op de economische crisis - een European Green Deal die vergroening en digitalisering aanjaagt - veel bijzondere en schaarse grondstoffen vergt, van kobalt tot platina. Moet de Europese Unie de jacht op grondstoffen intensiveren? Hoe voorkomen we dat dat ten koste gaat van milieu en mensenrechten in ontwikkelingslanden? Is meer mijnbouw in Europa een oplossing? Welke rol kan recycling spelen?