De standpunten van GroenLinks over democratie en zeggenschap van burgers zijn zwak en beperkt, en bieden niet meer dan een bedeesd antwoord op de ruwe uitdagingen van het rechts-populisme. GroenLinks moet de komende decennia het ideaal van radicale democratisering opnieuw uitvinden.
Het bruto binnenlands product is het machtigste cijfer ter wereld. Voor een maatschappij waarin welzijn, duurzaamheid en rechtvaardigheid centraal staan, zijn andere indicatoren nodig. Afgelopen vijftig jaar zijn honderden alternatieven voor het bbp voorgesteld, maar geen van alle heeft het groeicijfer van zijn troon kunnen stoten. Tijd voor een actieplan om het bbp vóór 2030 te vervangen.
Filosofen, dichters, activisme en cultuurkritiek komen bij elkaar in twee rijke boeken over wandelen, die verre van oppervlakkige psychologisering blijven. Auteurs Ton Lemaire en Rebecca Solnit zien het wandelen in letterlijke zin en het onderzoekend slenteren in figuurlijke zin als manieren om de tijd en de moderne wereld te begrijpen.
Als het in de formatieperiode binnen gemeenten misgaat, ligt dat zelden aan de inhoud en veel vaker aan oud zeer, eerder opgedane frustraties en een gebrek aan onderling vertrouwen. Dat is één van de lessen uit een lezenswaardige analyse van lokale collegevorming.
De Franse filosoof Pierre Rosanvallon is een van de belangrijkste hedendaagse denkers over democratie. In zijn dit jaar verschenen boek De democratie denken beschrijft hij de democratie als een permanente reorganisatie van het sociale leven, een ‘werk in uitvoering’ dat nooit af kan zijn.
Bij Gibraltar nam het Verenigd Koninkrijk dit jaar een Iraanse olietanker in beslag. Iran deed hetzelfde met een schip dat onder de Britse vlag voer in de Straat van Hormuz. Deze incidenten maken duidelijk dat de wereldzeeën steeds vaker onderwerp zijn van internationale rivaliteit. We moeten onze aandacht dan ook meer op het water richten en naast een geopolitieke een ‘hydropolitieke’ strategie ontwikkelen.
Waartoe is onze economie op aarde? Op deze fundamentele vraag probeert Govert Buijs, bijzonder hoogleraar Politieke Filosofie en Levensbeschouwing aan de Vrije Universiteit, een antwoord te vinden.
De onlangs opnieuw vertaalde werken van denkers Antonio Gramsci en Carl Schmitt dagen linkse politieke partijen vandaag de dag uit om meer na te denken over oude vraagstukken in een moderne tijd, zoals politiek en politieke machtsvorming.
‘Eigendom is diefstal’, zei ooit de negentiende eeuwse socialist en anarchist Pierre Joseph Proudhon. Een hardere vloek kan men zich in de vrije markteconomie nauwelijks voorstellen. Zonder eigendomsrechten valt er immers niets te verdienen aan een product of zaak.
Spanje bleef, net als Nederland, tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal. Toch had de oorlog een diepe impact op het land. Het was het begin van een lange periode van isolatie in Europa, die dankzij de integratie in de Europese Unie is doorbroken. Dit mag nu, door een eenzijdige focus op de economie en een gebrek aan historisch besef, niet op het spel gezet worden.