Is er een lijn te ontdekken in de interviews over religie met politici van groene partijen uit heel Europa? Opvallend blijkt de beperkte betekenis van ‘het hogere’ voor de geïnterviewden. Ze zijn gericht op het handelen en daarin ook niet erg geduldig. Kritiek op maakbaarheid gaat samen met een visie op de mens als maat van alle dingen. Het evenwicht tussen daadkracht en waarden blijkt precair. Een beter begrip van de relatie tussen geloof en politiek kan helpen.
Van de bekende Britse religiewetenschapper Karen Armstrong verscheen 'De Heilige Natuur'. De boodschap van haar boek is dat we de natuur niet langer als een bron van grondstoffen moeten beschouwen, maar als iets dat grote waarde in zichzelf heeft. Een fundamenteel andere manier van kijken en denken helpt om de klimaatcrisis tegen te gaan, zo meent ze.
Gezien de ontkerkelijking is het tijd de scheiding tussen kerk en staat te verscherpen. Een neutrale overheid kan niet toestaan dat scholen onderscheid maken. Religieus onderwijs is prima, maar dan in eigen tijd en uit eigen zak betaald.
Hef het fundamentele onderscheid tussen openbaar en bijzonder onderwijs op. Alle scholen, religieus of seculier, moeten voortaan hun visie expliciet maken en hun leerlingen voorbereiden op een plurale wereld.
Terecht stuurt staatssecretaris Dekker aan op aanpassing van het onderwijsstelsel. Het onderwijs is een van de laatste verzuilde sectoren. Deze wijziging kan echter niet zonder herbezinning op de rol van religie en levensbeschouwing in het onderwijs. Deze is verre van voorbij.
Bij de discussie over rituele slacht is het de kunst om niet te blijven steken in polarisatie en gemakkelijke vijandbeelden, maar om constructief te kijken hoe we dierenwelzijn kunnen verbeteren in zowel de industriële als de rituele slacht. Want over die intentie zijn we het kennelijk eens.
How do we bring values into public arenas of debate? A well-known story from my own religious tradition will be my starting point to show how stories are at the origin of my identity and how they influence my attitude in public life.
Eind vorige week werd in de Nederland een wetsvoorstel aangekondigd dat een einde moet maken aan de formule ‘bij de gratie Gods’ in de aanhef van nieuwe wetten. Nee, dat was geen voorstel van deze partij, GroenLinks, maar kwam uit de koker van D66, dat altijd een beetje nerveus wordt zodra ergens het woord ‘religie’ valt.
De Duitse Groenen stelden in 2013 een ‘religiecommissie’ in, omdat allerlei kwesties op dit terrein al jaren werden uitgesteld. De commissie koos ‘groene’ uitgangspunten voor deze vraagstukken en stelde voor de gebruikelijke besluitvorming opzij te schuiven bij identiteitsgevoelige onderwerpen.
Tussen de socialistische en de neoliberale utopie loopt een gulden middenweg. Is dat misschien het Rijnlandmodel? Of de overlegeconomie? Hoe deze middenweg precies loopt is onderwerp van voortdurende discussies. Ondanks de ontkerkelijking en de teloorgang van de confessionele (‘christelijke’) politiek, vind ik de christelijk-sociale traditie in deze zoektocht nog steeds een interessante inspiratiebron. Maar een radicale update is nodig wil het ideeëngoed zeggingskracht houden. Misschien ligt hier een uitdaging voor GroenLinks.