Interview met Stanley Bostdorp (37), kwaliteitsinspectie ‘koudband’ bij Tata Steel
We staan aan de vooravond van de groene revolutie, die de zware industrie ingrijpend zal veranderen. Als progressieve politici moeten we daarom nu met stevige plannen komen die zorgen dat de 120.000 werknemers niet de dupe worden van de energietransitie.
Om te voorkomen dat de energietransitie leidt tot grootschalige werkloosheid, armoede en regionale ongelijkheid, heeft de Europese Unie in 2021 het 'Just Transition Fund' in het leven geroepen. Kan de EU hiermee perspectief en hoop bieden aan werknemers in de industrie?
Bij Tata Steel waren het de werknemers en de milieubeweging die de vergroening van het bedrijf inzetten. Hoe kunnen we nog meer van dat soort successen boeken? Faiza Oulahsen, hoofd klimaat en energie bij Greenpeace, en Doekle Terpstra, oud-vakbondsman en voorzitter van de vereniging die de installatiebranche vertegenwoordigt, zien allebei dat de overheid veel meer moet doen om werknemers een goed gevoel over de toekomst te geven.
De circulaire economie is een ‘nieuw’ concept dat een oude GroenLinkse worsteling tussen milieu en economie blootlegt. Het idee van groene industrialisering is uiteindelijk omarmd, maar roept ook nieuwe vragen op. Socrates Schouten bekijkt wat er in de dertig jaargangen van de Helling constant is gebleven, en waar het denken is gaan schuiven.
Wat betekent de aanpak van klimaatverandering en milieuvervuiling voor de factor arbeid? Hoe zorgen we ervoor dat er geen werknemers buiten de boot vallen? Daarover sprak Ferd Crone, voorzitter van het curatorium van de Wiardi Beckman Stichting, tijdens de Koos Vorrinklezing op 1 mei. Hij hield de lezing samen met Noortje Thijssen, directeur van Wetenschappelijk Bureau GroenLinks.
De overgang naar een groene industrie kent winnaars en verliezers. Het ombouwen of afbouwen van fossiele sectoren heeft ingrijpende gevolgen voor werknemers. GroenLinks en PvdA moeten vooroplopen bij het bieden van perspectief aan mensen wier werk verandert of verdwijnt.
Tata Steel ligt flink onder vuur vanwege de grote impact op gezondheid en klimaat. Maar helaas staat het bedrijf niet alleen. Nederland heeft voor een klein land veel zware, fossiele industrie, naast veel intensieve veehouderij en een enorme luchthaven. De zware industrie alleen al veroorzaakt een kwart van onze CO2-uitstoot. En die uitstoot daalt al tien jaar nauwelijks. Alleen met stevig en duidelijk overheidsbeleid krijgen we grip op de klimaat- en gezondheidsimpact van de industrie. Groene industriepolitiek is dan ook cruciaal.
De keuzes die we maken bij de energietransitie hebben gevolgen voor mensen elders in de wereld, voor toekomstige generaties en voor de positie van Europa in de geopolitiek. Dat wordt duidelijk als we ons afvragen waar de metalen voor onze windturbines, zonnepanelen en elektrische voertuigen vandaan komen.
Waterstof is een onmisbare bouwsteen voor een klimaatneutrale economie. Het vormt een alternatief voor fossiele brand- en grondstoffen zoals kolen, olie en aardgas. Het vergroenen van de industrie kan niet zonder waterstof, en ook voor de scheepvaart en intercontinentale luchtvaart biedt waterstof een groen perspectief. Waterstof staat dan ook vol in de belangstelling. Het kabinet wil maar liefst tien miljard euro investeren in een Nederlandse waterstofeconomie. Helaas is het geen vaststaand gegeven dat Nederland zo snel mogelijk overstapt op waterstof die echt groen en duurzaam is. Wat is daarvoor nodig?