We lijden aan ‘democratische metaalmoeheid’: onze democratie is lang en breed af, en toch willen we er maar steeds aan blijven sleutelen. Dat stelt Gijs van Oenen in het boek Overspannen democratie. Zijn oplossing: ‘algoritmisch-democratische’ besluitvorming om de vermoeide burger wat werk uit handen te nemen.
Technologische ontwikkelingen kunnen nieuwe kansen bieden om burgers invloed te geven op belangrijke keuzes van lokale overheden. De digitale burgerbegroting is daarvoor een effectieve methode, die in onder meer Parijs al succesvol is. Tot nu toe lopen Nederlandse gemeenten nog niet warm voor deze manier van inspraak. Een gemiste kans, betogen onderzoekers van het Rathenau Instituut.
Op 21 november jongstleden organiseerden Bureau de Helling en de Eerste Kamerfractie van GroenLinks de conferentie ‘Radicale democratisering’. In een tijdperk van toenemende burgerinitiatieven, transparantie en nieuwe technologie rijst de vraag op wat de rol is van de politiek ten opzichte van het semi-publieke domein.
Hoe zorgen we ervoor dat scholen, ziekenhuizen en woningcorporaties hun publieke taak goed vervullen? En wat kunnen bestaande instituties – die zelf vaak ontstonden als burgerinitiatief – leren van al die nieuwe burgerinitiatieven?
Hoe meer windmolens er komen, hoe luider het protest, zo lijkt het wel. Hebben burgers genoeg inspraak? Zijn burgerberaden de oplossing? En kunnen burgerberaden ook andere maatschappelijke problemen oplossen?
Wat zijn de oorzaken van het dalende politieke engagement van burgers? Ligt de schuld bij de bestuurders? Of hebben de burgers het laten gebeuren? Frank Hemmes bekijkt de oorzaken van de groeiende kloof tussen burger en bestuur, en biedt vijf oplossingen om burger en bestuur dichter bij elkaar te brengen.
De waarschijnlijk grootste stelselwijziging sinds de Tweede Wereldoorlog voltrekt zich in relatieve stilte: de invoering van de Omgevingswet. Wetgeving over milieu, natuur, water, bodem en geluid gaat op de schop en moet nu worden vertaald in de gemeentelijke en provinciale omgevingsplannen en - visies. Waar de handen van de ene GroenLinks-politicus jeuken om te beginnen, vreest de ander voor de uitvoering en uitholling van onze de kwetsbare groene ruimte. Wat zijn hun argumenten? En wat zijn de aandachtspunten voor GroenLinks volgend jaar bij de lokale coalitieonderhandelingen?
Martha Nussbaum heeft een hartstochtelijk pleidooi geschreven voor de waarde van geesteswetenschappen Niet voor de winst. De geesteswetenschappen zijn voor haar noodzakelijk voor een democratie. Een welkome verdediging van een discipline onder vuur?
De financiële en economische crises stimuleren het denken over alternatieven voor het neoliberalisme en de politieke crisis roept vragen op over de relatie tussen overheid en burgers. Er wordt weer gepleit voor meer ruimte voor zelfbeheer, collectief eigendom en gemeenschappelijk bezit. De nieuwe Helling introduceert dit debat met zijn vele onbeantwoorde vragen
In een democratie als de onze is het instituut 'politieke partij' nog steeds van betekenis. Maar wil zij haar geloofwaardigheid en bestaansrecht behouden, dan moet zij zichzelf opnieuw durven uitvinden, aldus Noortje Thijssen en Rosalie Smit van Klub Kobalt. Wat heeft de vereniging GroenLinks betrokken burgers te bieden? Wat moet er anders? Wij horen graag jouw mening.
Alleen ga je sneller, samen kom je verder. De energietransitie vraagt niet alleen om doortastende gemeentebesturen, maar ook om een energieke samenleving die de overgang naar schone energie aanjaagt en medevormgeeft. Energiecoöperaties zijn exponenten van die energieke samenleving. Gemeenten moeten coöperaties zien als kennispartners. Zij verdienen steun bij hun professionalisering en bij de opschaling van duurzame energieopwekking, zo concluderen de deelnemers van de deelsessie over duurzame energie.