Een dikke pil, maar dan heb je ook wat. Maar liefst vijfentwintig bijdragen over veerkracht. In het eerste deel beschrijft Peeters zelf veerkracht als een politiek concept en proces.
Ondanks terechte kritiek op het begrip ‘veerkracht’ is het zonde om het weg te gooien. Meer aandacht voor de context waarin het begrip functioneert kan helpen. Een kritische bespreking van veerkracht aan de hand van de verhalen van vluchtelingen.
In de menswetenschappen staat ‘veerkracht’ voor het vermogen moeilijkheden te overwinnen. Dit betekent een positieve verschuiving van focus op problemen naar de weerbaarheid van mensen. Maar er is ook kritiek op de term. Is veerkracht een karaktertrek van een individu, een proces of een uitkomst? En is er een (morele) maatstaf?
Hoe veerkrachtig zijn landen en samenlevingen in een situatie van grote druk? In Griekenland probeert men te overleven onder extreme economische omstandigheden. Een ander woord blijkt dan onmisbaar: ongelijkheid. Veerkracht wordt verzet.
Veerkracht helpt politici en burgers in de omgang met onzekerheden, tegenslagen en onvoorspelbaarheid. Dat geldt zeker voor duurzaamheids- en klimaatbeleid. Maar flexibel bijsturen heeft zijn grens en daarom blijft het tijdig voorkomen van problemen cruciaal.
Met de term ‘veerkracht’ wordt een verschijnsel uit de natuur toegepast op het sociale domein. Kan dat zomaar? Welke kansen en welke gevaren schuilen er in zo’n analogie?
Veerkracht wordt in de eerste plaats voorgesteld als een ‘groen frame’. Wat gebeurt er als je de term toepast op sociaal terrein? Een gesprek over armoedebestrijding, Marx en roeien tegen de stroom.
Sinds de crisis zijn economische wetenschappers onzeker over de heersende neoliberale theorieën. Ze zijn op zoek naar inzichten die meer recht doen aan de complexiteit van de werkelijkheid. Het concept veerkracht maakt een kans.
De term ‘veerkracht’ wordt steeds populairder. Hij duikt op in de meest uiteenlopende contexten en wordt meestal positief gewaardeerd. Maar omdat veerkracht multi-interpretabel is, is voor een politiek gebruik van de term een morele invulling noodzakelijk.
In de vorige editie van De Helling publiceerden wij een oproep om het economisch denken van GroenLinks te vernieuwen. Hoe staat het daarmee? En wat zijn de belangrijkste lessen tot nu toe? We kunnen een samenvatting geven van alle reacties. Beter lijkt ons om drie lessen uit te lichten die ons denken verder brengen.