Het lijkt een voor de hand liggende oplossing: druk de maatschappelijke kosten van voedselproductie uit in de prijs voor een hamburger of een pak koekjes, en de overstap naar een vegetarisch en biologisch dieet is snel gemaakt. Toch zit er een belangrijk nadeel aan zogeheten true cost accounting: het reduceert het debat over duurzaam voedsel tot een kosten-batenanalyse en legt de verantwoordelijkheid voor verduurzaming bij de consument.
Als het aan het Amsterdamse stadsbestuur ligt, komen auto’s die rijden op benzine en diesel vanaf 2030 de stad niet meer in. Het plan van het bestuur klinkt radicaal en daadkrachtig, maar zal zonder een positieve maatschappijvisie en slimme transitiestrategie vooral weerstand oproepen en verzanden in kleine stapjes. Niet het verbeteren van het bestaande en het formuleren van oplossingen – zoals het Amsterdamse plan – moeten uitgangspunt zijn van duurzame transitie, maar in het geval van vervoer een inclusief, leuker, schoner en minder ruimte vragend stedelijk mobiliteitssysteem. Een pleidooi voor een transformatieve politiek met scherpe eisen, ongemakkelijke keuzes en expliciete beloften.
Neonicotinoïden zijn de meest giftige én de meest populaire insecticiden ter wereld. De grootschalige nevenschade van ‘neonics’ aan ons ecosysteem is echter jarenlang weggemoffeld door onder meer een verkeerde framing van dit landbouwgif en een intensieve lobby van producenten. Het recente EU-verbod op neonics is een belangrijke stap maar is nog niet voldoende om het tij te keren, betoogt Jeroen van der Sluijs, universitair hoofddocent nieuwe risico's in Utrecht en hoogleraar risicocontroversen in Bergen: “Landbouwgif is een gemaksmiddel geworden.”
Ons landbouw- en voedselsysteem loopt tegen grenzen aan. Dat blijkt uit afnemende bodemvruchtbaarheid en problemen rond lucht, water, klimaat en biodiversiteit. De kernvraag voor een transitie naar duurzame landbouw luidt: wat vinden wij werkelijk van waarde?
Onze landbouw is afhankelijk van eindige grondstoffen. Om de wereld te blijven voeden is het zaak dat boeren zuinig omgaan met deze grondstoffen. Is biologische of gangbare landbouw daarvoor geschikter? Een pleidooi tegen simplificatie.
Fosfaat is van levensbelang voor onze voedselproductie. Onze samenleving is net zo afhankelijk van fosfaat als van water en zuurstof. Het is lang niet zeker dat er voor toekomstige generaties voldoende zal zijn. Hoe sluiten we de fosfaatkringloop?
Biodiversiteit en voedselzekerheid zijn niet gebaat bij overintensieve landbouw. De wereld kan ook op andere wijze worden gevoed. Dat is geen pleidooi voor een terugkeer naar vroeger, maar wel voor radicale verandering.
Fosfaten zijn chemische verbindingen die het element fosfor bevatten. Fosfor is een niet-metaal met het scheikundig symbool P. Fosfaat wordt gewonnen uit verschillende ertsen.
Met steeds meer alarmerende onderzoeken over de afname van het aantal insecten en natuurgebieden, oftewel de biodiversiteit, wordt de roep om ingrijpen en herstel groter. De nieuw gekozen Provinciale Staten kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. De kunst wordt om andere (politieke) partijen bewust te maken van de omvang van het verlies van biodiversiteit.
Het huidige systeem van banken die geld scheppen, is contraproductief voor de enorme klimaatuitdagingen waar Nederland voor staat. Een fundamentele verandering van dit systeem is dan ook hard nodig: niet banken, maar de overheid moet geld gaan scheppen en beheren. Een dergelijk geldstelsel is rechtvaardiger, economisch stabieler en dus duurzamer.