Ik schrijf mijn column dit keer in de schaduw, op de eerste dag van de formele hittegolf in Nederland. Ook maatschappelijk zijn de gemoederen flink verhit. De boerenprotesten lopen al een paar weken uit de hand, en de kranten laten ons weten dat regeringspartijen serieus overwegen om in te gaan op de eisen van de kleine groep die zich met tractoren, nazivlaggen en snelwegacties verzet tegen de voorgestelde maatregelen.
Door te erkennen dat tuinieren voor veel mensen een belangrijke hobby is die rust, beweging en een gevoel van nut verschaft, kunnen we misschien afstappen van het idee dat het vergroenen van de openbare ruimte altijd meetbare voordelen moet opleveren, betoogt Esther Veen.
Vlees eten zou geen moreel dilemma moeten zijn. Het is een technologisch probleem dat opgelost kan worden. Vlees, vis en zuivel kunnen worden gemaakt met behulp van dierlijke cellen en micro-organismen.
Voedselproductie gaat niet alleen over ons voedsel. Een belangrijke sleutel voor duurzaamheid is het voer dat wij niet eten, en dat daardoor vaak onzichtbaar is: veevoer. Bij het vinden van oplossingen is een belangrijke rol weggelegd voor de overheid.
Sicco Mansholt wordt doorgaans gezien als de grondlegger van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Tegelijkertijd was hij de eerste die initiatieven nam om dit beleid te verduurzamen.
Voedselproductie volgens de methode van de agro-ecologie verlangt een complexe verhouding tussen sociale en fysieke processen. Dat leidt tot spanningen tussen waarden. De belangrijkste dilemma’s op een rijtje.
Voedsel wordt niet in de supermarkt gemaakt: het komt op ons bord door een samenspel van productie, distributie en consumptie. De omgang met alle aspecten van voedselsystemen, vanuit een perspectief van duurzaamheid, heet agro-ecologie. Een introductie.
Voedsel is een mensenrecht, maar hoe voeden we de wereld? Dat is niet zozeer een technisch, maar vooral een politiek probleem. Daarom moeten alle betrokkenen bij de voedselproductie gehoord worden, ook de kleinste. Een pleidooi voor voedseldemocratie.
De steeds hogere grondprijzen drukken een groeiende stempel op het gebruik van grond. De duurzaamheid van het landschap staat dan ook onder druk. Volgens Jan van Rheenen en Jan Spijkerboer (Kadaster) kunnen eigentijdse vormen van grondeigendom een antwoord betekenen. “Ons systeem van privaat eigendom van grond heeft veel goeds gebracht, maar steeds duidelijker wordt dat er ook nadelen zijn.”
Laagliggend Nederland bestaat grotendeels uit veengrond: natte, zwarte bodems tjokvol organische stof. Ontwatering zorgt voor concurrerende landbouw, maar ook voor een groot klimaatprobleem. De Nederlandse natuur stoot zelfs per saldo broeikasgassen uit, in plaats van koolstof op te nemen. Een natte, toekomstbestendige landbouw is mogelijk. Jasper Groen over krimpend veen, groeiende uitstoot en de waarde van moerasplanten.