Als alles naar wens en verwachting is gegaan, houdt hij binnenkort zijn maidenspeech in de Tweede Kamer. Daar zal Zihni Özdil ongetwijfeld voor vuurwerk zorgen, want hij is een liefhebber van een pittig debat. Een gesprek over ongelijkheid, discriminatie en vertrouwen in de democratie.
Weten hoe je een conflict beslecht, hoe je je verweert tegen machtsmisbruik en de functie van de trias politica begrijpen. Het is in ons aller belang dat ieder beschikt over deze basale democratische kennis en vaardigheden. Maar dat gaat lang niet altijd goed. Permanent onderhoud door overheid én burgers is nodig.
Op voorstel van de Utrechtse wethouder Lot van Hooijdonk wees het laatste partijcongres van GroenLinks het correctieve referendum af en koos voor experimenten met deliberatieve democratie. Wat zijn haar eigen ervaringen met de overlegdemocratie?
Hoe organiseer je als gemeente inspraak van burgers zonder je grip op het lokale initiatief te verliezen? Veel gemeenten worstelen met deze vraag. Het systeem van dorpsraden zorgt momenteel voor hoofdbrekens in het Brabantse Eersel.
Het ziet ernaar uit dat referenda geen lang leven beschoren zijn. Misschien zijn referenda ook geen goed idee – democratie zou geen afspiegeling moeten zijn van enkel private voorkeuren – maar als het referendum bestaat, dan is zo’n donorwet nog geen slecht onderwerp. Want het gaat om een principiële zaak waarbij echt wat te kiezen is.
De formerende partijen - VVD, CDA, CU en D66 - hebben de twijfelachtige eer om het record van de langste formatie ooit op hun naam te kunnen zetten. Ondanks de vele urgente dossiers worden debatten in de Tweede Kamer en knelpunten in de maatschappij vooruit geschoven tot… Tsja, wanneer eigenlijk? Ondertussen groeit de maatschappelijke onvrede over het oude-wijn-in-oude-zakken-fenomeen dat we hier te zien krijgen.
We lijden aan ‘democratische metaalmoeheid’: onze democratie is lang en breed af, en toch willen we er maar steeds aan blijven sleutelen. Dat stelt Gijs van Oenen in het boek Overspannen democratie. Zijn oplossing: ‘algoritmisch-democratische’ besluitvorming om de vermoeide burger wat werk uit handen te nemen.
Op 21 november jongstleden organiseerden Bureau de Helling en de Eerste Kamerfractie van GroenLinks de conferentie ‘Radicale democratisering’. In een tijdperk van toenemende burgerinitiatieven, transparantie en nieuwe technologie rijst de vraag op wat de rol is van de politiek ten opzichte van het semi-publieke domein.
Hoe zorgen we ervoor dat scholen, ziekenhuizen en woningcorporaties hun publieke taak goed vervullen? En wat kunnen bestaande instituties – die zelf vaak ontstonden als burgerinitiatief – leren van al die nieuwe burgerinitiatieven?
Een deel van de Nederlandse burgers is ontevreden over politiek en bestuur. Er is onbehagen, woede en teleurstelling. Maar dat is geen bewijs voor een algehele kloof tussen burgers en bestuurders. Bovendien, afstand tussen burgers en bestuurders moet er soms ook zijn.
Het 'huis van Thorbecke' staat na ruim 150 jaar trouwe dienst op instorten. De burger beticht de politiek van gebrek aan leiderschap en de politiek schuwt de directere invloed van deze steeds mondigere burger. Er is een diepgeworteld wederzijds wantrouwen. Het lijkt daarom tijd voor bestuurlijke vernieuwing.