Gisteren schreef nrc.next dat de politieke correctheid 'weer terug' is. Is het inderdaad zo dat dezelfde sfeer van de jaren tachtig en negentig wederom op ons neergedaald is? Of is de nieuwe golf van verontwaardiging over Zwarte Piet en de racistische grappen van Gordon en Jack Spijkerman van een ander kaliber dan we destijds kenden? Ik doe een poging om het verschil te duiden.
Met de verkiezingsoverwinning van Syriza in Griekenland en de groei van Podemos in Spanje is links weer in opkomst in Zuid-Europa. In West-Europa is van zo'n opleving weinig te zien. Dat kan anders.
Het is lang geleden dat ik enthousiast was over GroenLinks. Maar Wijnand Duijvendak krijgt het voor elkaar. Als je groen, links en vrijzinnig bent, dan moet je fundamentele kritiek hebben op het huidige economisch bestel. Wijnand mist alleen een punt: er is ook een ander soort politiek voor nodig.
Linkse samenwerking moet streven naar een ander economisch systeem, want solidariteit zonder verduurzaming wordt onhoudbaar. Speech bij het Baliedebat van 24 april.
Willen linkse partijen uit het electorale en ideologische slop komen, dan moeten ze terug naar hun bronnen. Linkse partijen zullen de huidige economische en politieke orde opnieuw moeten interpreteren, willen ze haar kunnen veranderen. Daarom doen ze er goed aan Het Kapitaal van Karl Marx weer ter hand te nemen. Vijfentwintig jaar na de val van de Berlijnse muur kan het werk van Marx weer met een frisse blik worden gelezen, zonder de geopolitieke en ideologische strijd van de Koude Oorlog.
Het is alweer ruim een decennium geleden dat politiek denker Jos de Beus sprak over de 'leegte van links' (de Volkskrant 18 juli 2003). De zoektocht naar een nieuw verhaal is sindsdien niet opgehouden. Desondanks is de leegte nog altijd niet overwonnen: in de zomer van 2015 stelde sociologe Saskia Sassen in de Helling dat links een nieuwe taal nodig heeft die de huidige werkelijkheid adequaat beschrijft en duidt.
GroenLinks bestaat dit jaar vijfentwintig jaar en viert dat onder andere met een drietal debatbijeenkomsten in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. In de eerste bijeenkomst zondag 9 maart jongstleden stond de lokale politiek centraal, waarbij GroenLinkse wethouders Maarten van Poelgeest (Amsterdam) en Lenie Scholten (Eindhoven) met psycholoog Pieter Paul Verheggen en partijleider Bram van Ojik in gesprek gingen, onder leiding van Roos Wouters. Hoe komt het toch dat er steeds minder mensen gaan stemmen, wat is de invloed van de landelijke partijen en hoe moet GroenLinks zich opstellen.
Juist omdat links-liberalen gretig willen samenwerken met seculiere gelovigen die hun politieke ideeën delen, zouden zij zich helder en ondubbelzinnig moeten distantiëren van de orthodoxie. Een 180-graden kritiek op Erica Meijers.
'GroenLinks heeft fouten gemaakt, zeker', aldus Wijnand Duyvendak. 'GroenLinks is teveel meegegaan in het idee dat alles vanzelf wel goed zou komen. Daar ben ik zelf ook schuldig aan.' Duyvendak schreef een pamflet over de koers die de partij vanaf nu zou moeten vare
Een halfjaar geleden constateerde Koen Haegens in de Groene Amsterdammer dat het neoliberale gedachtegoed bij lange na niet dood is. Sterker nog, het is springlevend. The Road to Serfdom van Friedrich Von Hayek, dat het neoliberalisme vanaf de jaren zeventig inspireerde, is opnieuw in de belangstelling komen te staan. De economische crisis is volgens Hayek niet het gevolg van te veel, maar van te weinig vrijemarkt. Reden genoeg om zijn werk er eens bij te pakken in een poging tot een tegenoffensief.