GroenLinks en de PvdA hebben nu de kans om de rechtse macht in Nederland te breken, meent politiek adviseur en ex-Kamerlid Wijnand Duyvendak. De linkse samenwerking die aan de basis lag van het kabinet-Den Uyl van 1972 kan ons veel leren over hoe de partijen een electoraal machtsblok kunnen opzetten waar de kiezer vertrouwen in kan hebben.
‘Jonge stemmers maken steeds meer de dienst uit in Top 2000.’ Mijn oog viel vorige week op de kop van een nieuwsbericht op nu.nl. De openingszin is treffend: ‘De Top 2000 heeft enigszins het imago dat het een feestje is van witte oude mannen, maar dat is dit jaar toch een beetje anders.’ Festivalsensatie Goldband is de hoogste nieuwe binnenkomer, de YouTube-hit Bankzitters heeft meerdere plekken veroverd en Silk Sonic is de grootste stijger met het r&b-nummer 'Leave the Door Open'.
Het naoorlogse Nederlandse neoliberale beleid nam in de jaren tachtig een hoge vlucht. De eerste twee kabinetten-Lubbers (CDA/VVD) maakten in dit decennium een speerpunt van een grote sanering van de overheidsuitgaven. De verzorgingsstaat werd afgebouwd, staatsbedrijven werden geprivatiseerd. Laat de komende Provinciale Statenverkiezingen het begin zijn van een drastische wijziging van beleid, waardoor de mensen in het donker meer gezien worden dan de mensen in het licht.
Tijdens het debat over de samenwerking tussen GroenLinks en PvdA lijkt het alsof het idee is ontstaan dat er maar één eindpunt is. Om het met de woorden van de gewezen DWARS-voorzitter Sabine Scharwachter te zeggen: ‘De f*cking fusie’. Maar er is veel meer mogelijk dan een samenvoeging van de partijorganisaties.
Wie landelijke verkiezingen wil winnen, moet in de electorale goudmijn Noord-Brabant zijn. Het voormalig katholieke bolwerk is tegenwoordig een van de provincies met het hoogste percentage kiezers die overstappen van de ene partij naar de andere. Dat maakt de provincie een swing state waar stemmen te winnen zijn.
De Duitse groene partij Bündnis 90/Die Grünen is in haar vierde decennium een nieuwe weg ingeslagen. Het toetreden tot de stoplichtcoalitie met de sociaaldemocratische SDP en de liberale FDP is een keerpunt. Na een eerste periode met alleen SDP (1998-2005) regeren de Groenen nu voor de tweede keer op federaal niveau. Met het motto dare progress (‘vooruitgang met lef’) zijn er kansen voor verandering na zestien jaar conservatief beleid.
In vijf nieuwe gemeenten in het noorden van het land scoorde GroenLinks opvallend goed. Wat is het geheim, en wat kunnen andere afdelingen leren van de Groningse en Friese ervaringen tijdens de collegeonderhandelingen? Lokale wortels, ogen en oren in alle dorpen, en werken aan je ‘gunfactor’, vier jaar lang. “De campagne begint de dag na de verkiezingen.”
Jesse Klaver verwoordde in 2017 zijn verzet tegen de economisering van de samenleving in zijn boek De mythe van het economisme. De klimaatcrisis, de groeiende ongelijkheid en ook de coronacrisis laten zien dat zijn betoog niets aan actualiteitswaarde heeft ingeboet. Het is kortom tijd voor een radicaal andere economie.
Meer dan twintig zetels wilden we halen. Het werden er acht. Door het eigen bestaansrecht ter discussie te stellen, werd de noodzaak om te stemmen op GroenLinks ondermijnd.
Alles is veel voor wie niet veel verwacht. Aan deze regel van Jacques Bloem uit zijn beroemde gedicht over de Dapperstraat moest ik denken bij de acht Kamerzetels die GroenLinks in 2021 haalde. Had iemand echt gedacht dat GroenLinks in staat zou zijn het resultaat van vier jaar eerder te evenaren? Waren we bovendien vergeten dat GroenLinks het doorgaans minder doet dan de peilingen beloven?