Met ‘Het waagstuk van de politiek’ schreef filosoof Hannah Arendt een bundel die hoog op de leeslijst van hedendaagse politici zou moeten staan.
Hoe organiseer je als gemeente inspraak van burgers zonder je grip op het lokale initiatief te verliezen? Veel gemeenten worstelen met deze vraag. Het systeem van dorpsraden zorgt momenteel voor hoofdbrekens in het Brabantse Eersel.
Werkloosheid, groenonderhoud, sociale cohesie. Taken waar gemeenten verantwoordelijk voor zijn, maar waarvoor deze zich in de uitvoering belemmerd zien door beperkte budgetten. Steeds vaker springen sociaal ondernemers in het gat dat ontstaat. Met innovatieve oplossingen en externe financiers helpen zij mensen aan het werk en coachen ze jongeren. Hoe en onder welke voorwaarde kan een gemeente met sociaal ondernemers in zee gaan?
Het ziet ernaar uit dat referenda geen lang leven beschoren zijn. Misschien zijn referenda ook geen goed idee – democratie zou geen afspiegeling moeten zijn van enkel private voorkeuren – maar als het referendum bestaat, dan is zo’n donorwet nog geen slecht onderwerp. Want het gaat om een principiële zaak waarbij echt wat te kiezen is.
De milieubelastingen die GroenLinks bepleit, zoals de kilometerheffing, stuiten op maatschappelijke weerstand en populistische kritiek. Er is een manier om in te spelen op het wantrouwen tegen fiscale vergroening: het milieudividend.
De Europese regeringsleiders noemen migratiedeals nodig om illegale migratie en mensensmokkel te bestrijden. Met deze afspraken schuift de EU haar verantwoordelijkheid voor vluchtelingen echter af op andere landen ten koste van de mensenrechten. Een rechtvaardiger, menselijker vluchtelingenbeleid is nodig én mogelijk: met een eerlijk verhaal en moedige politici.
Een halve eeuw na de opstand van 1968 is er een nieuwe consensus ontstaan. De neoconservatieve, nieuw-rechtse agenda van law and order vindt tot in de middenpartijen weerklank. De tijd is rijp voor een revolte. Links-progressieve krachten zijn daarbij aan zet.
We lijden aan ‘democratische metaalmoeheid’: onze democratie is lang en breed af, en toch willen we er maar steeds aan blijven sleutelen. Dat stelt Gijs van Oenen in het boek Overspannen democratie. Zijn oplossing: ‘algoritmisch-democratische’ besluitvorming om de vermoeide burger wat werk uit handen te nemen.
Toekomstige handelsakkoorden moeten bijdragen aan een eerlijkere verdeling van onze welvaart en een duurzamere wereld. Een dergelijk handelsakkoord biedt niet alleen een duidelijk alternatief voor de huidige vrijhandelsagenda; het neemt ook wind uit de zeilen van politici als Trump, die de terechte onvrede over vrijhandel misbruiken voor een nationalistische agenda.
De vermogensongelijkheid is groot en groeit, zeker in Nederland. De rol van erfenissen hierin blijft onderbelicht. Het is tijd voor een moderne vorm van erfbelasting die oog heeft voor deze ongelijkheid. Hier ligt een schone taak voor de linkse politiek.